Wat is Bruxisme? Alles wat je moet weten over Tandenknarsen en Kaakklemmen
Inhoud
Wat is Bruxisme?
Bruxisme, een veelvoorkomend fenomeen waar velen zich mogelijk niet volledig bewust van zijn, verwijst naar het onbewuste tandenknarsen en/of klemmen van de kaken. Deze tandheelkundige aandoening kan zich voordoen tijdens zowel dag- als nachturen en heeft vaak gevolgen voor zowel de tanden als de algehele gezondheid van een persoon. Het kan veroorzaakt worden door diverse factoren, waaronder stress, angst, onjuiste uitlijning van de kaak, en zelfs slaapstoornissen. Op deze pagina verkennen we dieper wat bruxisme precies inhoudt, de mogelijke oorzaken, en belangrijker nog, de beschikbare behandelingsopties om dit ongewenste gedrag te beheren en de gezondheid van het gebit te behouden.
Slaap-bruxisme en waak-bruxisme
Slaapbruxisme en waakbruxisme zijn twee verschillende manifestaties van de tandheelkundige aandoening bruxisme, waarbij onbewust tandenknarsen en klemmen optreden. Slaapbruxisme doet zich voor tijdens de slaap, vaak zonder bewustzijn van de persoon, en kan aanzienlijke schade aan het gebit veroorzaken. Aan de andere kant gebeurt waakbruxisme tijdens wakkere uren en wordt vaak geassocieerd met stress en spanningen. Hoewel de oorzaken en gevolgen van beide vormen verschillen, hebben ze één gemeenschappelijk doelwit: de tanden. Het begrijpen van deze onderscheidende kenmerken is van belang voor een accurate diagnose en een effectieve aanpak van bruxisme.
Nieuwe oplossing voor waakbruxisme
Voor mensen die last hebben van waak-bruxisme is er een innovatieve oplossing: de re-mind. Deze helpt je om bewust te worden van je knars- en klemgedrag. Met een licht lichte trilling herinnert de re-mind je eraan je kaken te ontspannen en zo het klemmen en knarsen af t eleren. Je kunt de re-mind Bruxisme gemakkelijk en snel via deze website bestellen.
Hoeveel mensen hebben last van Bruxisme?
Het is lastig om precies te zeggen hoeveel mensen last hebben van tandenknarsen en/of kaakklemmen. Het probleem is namelijk dat veel mensen het niet weten dat ze last hebben van Bruxisme. Exacte aantal zijn dan ook moeilijk te noemen. Naar schatting heeft 20 project van de mensen er last van. Dat is best veel, zeker gezien de impact dat Bruxisme kan hebben als je er niets aan doet.
Waarom moet je Bruxisme serieus nemen?
Veel mensen realiseren zich niet dat ze hun tanden knarsen totdat het zichtbaar wordt! Bij een reguliere tandartscontrole kan bijvoorbeeld de tandarts ontdekken dat je tanden aan het slijten zijn. Maar het kan ook zijn dat je bijvoorbeeld al langer last hebt van een pijnlijke kaak of van (chronische) hoofdpijn. Als je zelf vermoedt dat je bruxisme hebt, is het belangrijk om dit met je tandarts te bespreken. Bij sommige mensen kan bruxisme frequent en ernstig genoeg zijn om kaakstoornissen, hoofdpijn, beschadigde tanden en andere problemen veroorzaken.
Symptomen van Bruxisme
Als je last hebt van Bruxisme, dan kan dit op veel verschillende manieren tot uiting komen. Je kunt bijvoorbeeld denken aan oorpijn, hoofdpijn, een pijnlijke kaak of pijnlijke tanden, en dan met name net na het wakker worden. Je gezicht en kaak kunnen ook stijf en/of pijnlijk aanvoelen.
Je tanden kunnen hierdoor gevoelig worden en problemen veroorzaken bij het drinken van koude dranken of het eten van ijs. Je glazuur kan op den duur ook aangetast worden. Sommige mensen krijgen zelfs last van verhoogd weefsel aan de binnenkant van de wang door het bijten. Ook kan het zijn dat je tandindrukken ziet op je tong. In het ergste geval kunnen tanden ook loslaten.
Oorzaken van Bruxisme
Je realiseert je het vast niet, maar kauwen is een nogal complexe activiteit waarbij verschillende spieren een rol spelen. De spieren zijn verantwoordelijk voor het bewegen van de onderkaak, zowel in een scharnierende als ook glijdende beweging. Sommige spieren zijn er voor het sluiten van de mond en andere helpen juist weer bij zijwaartse en voor- en achterwaartse bewegingen. Bij het kauwen spelen zowel onderbewuste als bewuste processen een rol. Dat maakt dat je niet altijd doorhebt dat je last hebt van Bruxisme. Bij mensen zonder kaakproblemen is de kaak meestal in rust en zijn de tanden niet in contact met elkaar, behalve bij ‘normale’ activiteiten zoals spreken, slikken of kauwen.
De exacte oorzaak van bruxisme is onbekend, maar waarschijnlijk heeft het meerdere oorzaken. Bij Awake bruxisme, komt dit vaak door stress en bij bruxisme tijdens de slaap komt dit mogelijk door afwijkingen in het centrale zenuwstelse. Vaak is dit gerelateerd aan een verstoorde slaap.
Diagnose van Bruxisme
Bruxisme wordt gediagnosticeerd tijdens reguliere tandartsbezoeken, waarbij de tandarts je tanden onderzoekt op tekenen van bruxisme, zoals afgevlakte tanden en andere aanwijzingen. Als er schade is aan je tanden, betekent dit vaak dat je al langere tijd last hebt van Bruxisme.
Behandelingen en beheersing van Bruxisme
Gelukkig is er ook wat te doen aan Bruxisme. Vaak is het de tandarts die schade ontdekt aan het gebit. Mensen herkennen dan ineens de klachten zoals pijnlijke kaken, hoofdpijn en algemene spanning. Omdat mensen vaak niet bewust zijn van tandenknarsen en kaakklemmen, hebben we een apparaat ontwikkeld dat je bewust maakt van je gedrag.
De Re-mind is een klein apparaatje dat, volgens een vooraf geprogrammeerde reeks, kleine trillingen geeft, zodat je op dat moment kunt checken of je knarst of dat je je kaak aan het klemmen bent. Door de regelmatige trillingen gedurende de dag wordt je meer bewust van je gedrag en leer je jezelf om je kaken te ontspannen. Onze ervaring is dat als je dit gedurende een langere periode volhoudt, de klachten minder worden. Wil je meer weten over de Re-mind of wil je deze aanschaffen, kijk dan op de Re-mind voor Bruxisme pagina
Specifieke beschermingsproducten
Via de tandarts kun je een tandenknars bitje laten maken dat je bijvoorbeeld ’s nachts kunt gebruiken als je het vermoeden hebt dat je knarst of je kaak klemt gedurende je slaap. Voor het maken van een bitje bij de tandarts moet je happen in gips, zodat er een perfecte afdruk ontstaat waarmee er een bitje gemaakt wordt. Ook Kruidvat heeft bijvoorbeeld bitjes die je zou kunnen kopen, maar deze passen waarschijnlijk minder goed dan als je een bitje laat maken door een tandarts.
Natuurlijke remedies en supplementen
Er zijn ook andere manieren die helpen om bijvoorbeeld je kaken te ontspannen. Van magnesium wordt gezegd dat dit helpt om je spieren te ontspannen.
Oefeningen
Ervaar je vaak een gespannen kaak, pijn of ongemak en vermoed je dat stress of bruxisme hier een rol in speelt? Je bent niet alleen. Veel mensen kampen met deze symptomen zonder te weten dat er eenvoudige en effectieve manieren zijn om hiermee om te gaan. Wij hebben daarom een aantal specifieke oefeningen voor je om de kaakspieren te ontspannen en de negatieve effecten van bruxisme te verminderen.
Deze oefeningen, variërend van kaakontspanningstechnieken tot ademhalings- en bewustwordingsoefeningen, zijn gemakkelijk uit te voeren en vragen slechts enkele minuten van je tijd. Ze zijn bedoeld om niet alleen de spanning in je kaak te verlichten, maar ook om bij te dragen aan je algemene welzijn door stress te verlagen, wat vaak een belangrijke bijdrage levert aan het ontstaan van bruxisme.
We hebben een mooi overzicht van alle Bruxisme oefeningen voor je samengesteld.
Het verband tussen bruxisme en stress
Stress is een belangrijke factor in het ontstaan en verergeren van bruxisme. De relatie tussen stress en bruxisme is complex en beïnvloedt zowel het bewuste als het onbewuste gedrag. Onder invloed van stress kunnen mensen hun kaakspieren onbewust aanspannen. Dit resulteert vaak in kaakklemmen, waarbij de tanden stevig op elkaar worden gedrukt. Soms doet iemand dit onbewust gedurende een lange periode.
Kaakklemmen kan leiden tot kaakpijn, hoofdpijn en zelfs tandbeschadiging. Het veroorzaakt ook een overmatige belasting van het kaakgewricht, wat kan leiden tot temporomandibulaire gewrichtsstoornissen (TMJ). Stress, angst en andere emotionele factoren kunnen leiden tot verhoogde spierspanning en zorgen voor onbewuste en ongecontroleerde bewegingen zoals kaakklemmen en tandenknarsen.
Stress activeert het ‘vecht-of-vlucht’-mechanisme in het lichaam, wat resulteert in een verhoogde spierspanning. De kaakspieren zijn sterke, stevige spieren en kunnen dus ook aangespannen worden als mensen stress ervaren.
Onderzoek Bruxisme & re-mind
Orofaciaal (kaak)fysiotherapeut Merel Maassen deed onderzoek aan de HAN University of Applied Sciences naar het gebruik van de re-mind bij het herkennen van waakbruxisme in combinatie met Habit Reversal Therapy.
Alle deelnemers ervaarden ondersteuning van de re-mind in het leren herkennen van waakbruxisme. Tevens had de meerderheid van de deelnemers het gebruik van de re-mind positief ervaren.
Veelgestelde vragen
We helpen je graag met alle vragen die je hebt over Bruxisme en hoe de re-mind kan helpen om het tandenknarsen en kaakklemmen te verminderen
De vraag of je van bruxisme af kunt komen, hangt af van de onderliggende oorzaken en de ernst van de aandoening.
Psychologische factoren zijn vaak de primaire oorzaken van bruxisme. Door het beheersen van stress en angst kunnen de symptomen van bruxisme verminderd worden.
Mensen met bepaalde slaapstoornissen, zoals slaapapneu, ervaren vaak bruxisme. Het behandelen van de slaapstoornis kan bijdragen aan de vermindering van bruxisme.
Factoren zoals alcohol- en cafeïnegebruik, roken en bepaalde medicijnen kunnen bruxisme verergeren. Veranderingen in levensstijl kunnen daarom positieve effecten hebben.
Bruxisme kan diverse tandheelkundige en gezondheidsproblemen veroorzaken. Het is belangrijk om actie te ondernemen als je vermoedt dat je last hebt van bruxisme. Hier zijn enkele dingen die je zelf kunt doen:
Bewustwording en Ontspanningstechnieken: Houd je bewustzijn scherp op momenten waarop je mogelijk onbewust je tanden knarst of je kaken klemt. Daarnaast kunnen ontspanningstechnieken, zoals diepe ademhaling, yoga of meditatie, helpen om de algehele spanning in je lichaam te verminderen, wat kan bijdragen aan het verminderen van bruxisme.
Stressmanagement: Aangezien stress een veelvoorkomende oorzaak van bruxisme is, is het cruciaal om stress effectief te beheren. Identificeer bronnen van stress in je leven en implementeer strategieën om hiermee om te gaan, zoals het plannen van ontspannende activiteiten, het vaststellen van grenzen en het overwegen van counseling of therapie.
Mondhygiëne en Gewoonteverandering: Verbeter je mondhygiëne door regelmatig je tanden te poetsen en flossen, wat tandheelkundige complicaties als gevolg van bruxisme kan verminderen. Daarnaast kun je overwegen om gewoontes zoals kauwgom kauwen of op potloden bijten te vermijden, aangezien deze het risico op bruxisme kunnen vergroten.
Naast bewustwording en ontspanningstechnieken is het raadzaam om regelmatig specifieke oefeningen uit te voeren die gericht zijn op het ontspannen van de kaakspieren en het verbeteren van de mobiliteit. Deze oefeningen kunnen variëren van eenvoudige rek- en strekoefeningen tot mond- en kaakgymnastiek. Regelmatige training van de kaakspieren kan helpen om spanning te verminderen en de soepelheid van de kaken te bevorderen.
Indien je echter aanhoudende kaakpijn of -stijfheid ervaart, kan het raadzaam zijn om professionele hulp in te schakelen. Overweeg fysiotherapie, waar een gespecialiseerde fysiotherapeut je kan begeleiden bij gerichte oefeningen en technieken om de kaakproblemen aan te pakken. Fysiotherapie kan niet alleen verlichting bieden voor bestaande klachten, maar ook helpen bij het voorkomen van verdere complicaties veroorzaakt door bruxisme.
Het is belangrijk om een geïntegreerde aanpak te volgen, waarbij zowel zelfzorgmaatregelen als professionele begeleiding worden gecombineerd om effectief om te gaan met bruxisme en de daarmee gepaard gaande symptomen. Neem bij aanhoudende klachten altijd contact op met een zorgprofessional voor een grondige evaluatie en gepersonaliseerd advies.
In sommige gevallen kan je arts medicijnen voorschrijven om de spierspanning te verminderen. Acupunctuur en massage kunnen ook helpen de symptomen te verlichten.
Daarnaast zijn er de knarsbitjes voor bruxisme ’s nachts en de re-mind voor bruxisme overdag (waakbruxisme)
Het aanpassen van je leefstijl kan op verschillende manieren bijdragen aan het verbeteren van je algehele welzijn en specifiek aan het omgaan met bruxisme. Hier zijn enkele suggesties:
Stressmanagement: Identificeer stressoren in je leven en werk aan effectieve stressmanagementtechnieken. Regelmatige lichaamsbeweging, meditatie, diepe ademhalingsoefeningen, en het toepassen van ontspanningstechnieken kunnen helpen stress te verminderen, wat op zijn beurt bruxisme kan verminderen.
Slaaphygiëne: Zorg voor een consistente en gezonde slaaproutine. Creëer een comfortabele slaapomgeving, beperk het gebruik van schermen voor het slapengaan, en vermijd cafeïne en zware maaltijden vlak voor het slapengaan. Een goede nachtrust kan het risico op slaapbruxisme verminderen.
Mondhygiëne: Besteed extra aandacht aan mondhygiëne. Poets regelmatig je tanden, gebruik tandzijde en spoel met een mondwater om tandplak te verminderen. Een gezonde mond kan de impact van bruxisme op je tanden verminderen.
Dieet: Overweeg voedingsaanpassingen, vooral als cafeïne of alcohol bijdragen aan stress of bruxisme. Een gebalanceerd dieet met voldoende voedingsstoffen kan je algemene gezondheid ondersteunen.
Bewustwordingsoefeningen: Voer regelmatig bewustwordingsoefeningen uit om te controleren of je je kaak ontspant, met name tijdens stressvolle situaties. Dit bewustzijn kan je helpen om op tijd te reageren en onnodige spanning te vermijden.
Professionele Hulp: Overweeg professionele hulp, zoals fysiotherapie of counseling, afhankelijk van je specifieke behoeften en symptomen.
Het is belangrijk om veranderingen geleidelijk door te voeren en te evalueren wat het beste werkt voor jou. Als bruxisme aanhoudt of ernstige gevolgen heeft, raadpleeg dan een tandarts of een gezondheidsprofessional voor gepersonaliseerd advies en behandelingsopties.
Ja, het is raadzaam om een tandarts te raadplegen als je vermoedt dat je last hebt van bruxisme. Tandartsen zijn gespecialiseerd in de gezondheid van het gebit en kunnen de schade die veroorzaakt wordt door tandenknarsen of klemmen vaststellen en behandelen.
Een tandarts kan:
Diagnose stellen: De tandarts kan de tekenen van bruxisme identificeren, zoals slijtage van tanden, gevoeligheid, en andere mogelijke complicaties.
Advies geven over behandeling: Op basis van de ernst van je bruxisme kan de tandarts verschillende behandelopties voorstellen. Dit kan variëren van het dragen van een op maat gemaakte gebitsbeschermer (‘nachtbitje’) tot het aanbevelen van ontspanningstechnieken of verwijzing naar specialistische zorg.
Preventieve maatregelen nemen: De tandarts kan ook advies geven over preventieve maatregelen en je begeleiden bij het aanpassen van je levensstijl om de impact van bruxisme te verminderen.
Het is belangrijk om niet te wachten tot eventuele symptomen van bruxisme verergeren voordat je professionele hulp zoekt. Vroegtijdige interventie kan verdere schade aan het gebit helpen voorkomen en de algehele gezondheid van je mond behouden. Als je merkt dat je symptomen van bruxisme ervaart, maak dan een afspraak met je tandarts voor een grondige evaluatie en passend advies.
Samenvatting
Bruxisme is een aandoening waarbij iemand onbewust tanden knarst of klemt, zowel wakend (Awake bruxisme) als slapend (Sleep bruxisme of Nocturnal bruxisme). Slaapbruxisme wordt gezien als een slaapgerelateerde bewegingsstoornis en kan samengaan met andere slaapstoornissen zoals snurken en slaapapneu. Ernstige gevallen van bruxisme kunnen leiden tot kaakstoornissen, hoofdpijn, beschadigde tanden en andere problemen.
Symptomen omvatten hoofdpijn, pijnlijke kaak, oorpijn, pijnlijke tanden, en gevoeligheid bij het drinken van koude dranken of eten van ijs. Het kan ook leiden tot tandbeschadiging en verhoogd weefsel in de wang. De oorzaken zijn complex en kunnen te maken hebben met stress of afwijkingen in het centrale zenuwstelsel. De diagnose wordt vaak gesteld tijdens reguliere tandartsbezoeken.
Behandelingen variëren van het bewust worden van het gedrag (bijvoorbeeld met de re-mind), het gebruik van gebitsbeschermers, stressverminderingstechnieken, verbeteren van slaapgewoonten, aanpassen van levensstijl, fysiotherapie, en soms medicatie. Kaakspieroefeningen en ademhalingsoefeningen kunnen ook helpen de spanning te verminderen. Bij aanhoudende of pijnlijke kaakspanning wordt geadviseerd een medisch professional te raadplegen.